Słowo patriota poznajemy już we wczesnym dzieciństwie i potem towarzyszy nam w kolejnych etapach życia. O patriotyzmie słyszymy na lekcjach historii, od dziadków pamiętających trudne czasy czy w telewizji przy okazji obchodów różnych świąt narodowych. Zwykle kojarzymy go z postawą oddania i poświęcenia życia dla ojczyzny. Rzadko zastanawiamy się, czym właściwie jest w czasach, gdy nie musimy bronić granic, przelewać krwi za niepodległość, a Polska jest suwerennym krajem. Czy obecnie również żyją bohaterzy narodowi? Czym jest patriotyzm w XXI wieku? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.
Z czym nie należy wiązać patriotyzmu?
Jak rozumieć współczesny patriotyzm?
Jakie są współczesne formy wyrażania patriotyzmu?
Cechy patrioty. Kim jest patriota XXI wieku?
Dlaczego patriotyzm jest ważny?
Czym jest patriotyzm dzisiaj?
Kto ty jesteś? - Polak mały. - Jaki znak twój? - Orzeł biały. - Gdzie ty mieszkasz? - Między swymi. - W jakim kraju? - W polskiej ziemi. - Czym ta ziemia? - Mą ojczyzną. - Czym zdobyta? - Krwią i blizną. - Czy ją kochasz? - Kocham szczerze. - A w co wierzysz? - W Polskę wierzę.
Słowami wiersza Władysława Bełzy, który to wydał go w tomiku o wymownym tytule: „Katechizm polskiego dziecka”, uczniowie rozpoczynają rok szkolny, ceremonię ślubowania oraz inne istotne wydarzenia. Polska, nasza ojczyzna i ziemia matka była gloryfikowana, wynoszona na piedestał, a nas uczono szacunku do pochodzenia, godności wobec tego, kim jesteśmy, ale także do poszanowania i kultywowania naszej polskości. Warto jednak zastanowić się, jakie współcześnie ma znaczenie patriotyzm dla ludzi.
Tradycyjna definicja pochodzi z czasów, gdy nasz kraj musiał walczyć o wolność. Według niej patriotyzm to postawa umiłowania i oddania ojczyźnie oraz gotowość poświęcenia życia. Wyróżnia się przekładaniem dobra własnego na rzecz kraju. Długie lata niewoli wykreowały w nas etos walki za ojczyznę i niechętnie chcemy odejść od tego wyobrażenia. Dziś trudniej udowodnić swoja patriotyczną postawę. Nie rozumiemy, czy raczej nie zastanawiamy się nad naszą polskością, bo nie stoimy w obliczu jej zagrożenia. Oczywiście słyszymy wciąż o możliwych atakach terrorystycznymi, docierają do nas informacje o oschłych stosunkach pomiędzy niektórymi ambasadami, ale to wszystko dzieje się niejako obok nas. Dlatego współczesnego patriotyzmu powinniśmy poszukiwać w sytuacjach codziennych. To przywiązanie do kraju może być kombinacją wielu różnych uczuć, poszanowania języka ojczystego, aspektów etnicznych, kulturowych, politycznych czy historycznych.
Z czym nie należy wiązać patriotyzmu?
Współczesnego patriotyzmu nie należy mylić z postawą wyrażającą wrogość do innych narodów i kultur. Ksenofobia i nacjonalizm to ideologie, które zdecydowanie nie podkreślają miłości do ojczyzny. Patriotyzm jest uczuciem pozytywnym, pokazuje dumę z własnej wspólnoty. Nacjonalizm to negatywna postawa, w której interesy własnego narodu, postrzegane są jako odrębne od innych narodowości. Reżimy faszystowskie połączyły żarliwość nacjonalizmu z pojęciem wyższości, zwłaszcza jeśli chodzi o pochodzenie etniczne i religię. Nacjonalista przywiązuje większą wagę do jedności poprzez wspólne pochodzenie kulturowe. Patriota stawia na jedność poprzez wspólne wartości.
Jak rozumieć współczesny patriotyzm?
Na przestrzeni wieków różne zachowania uważane były za patriotyczne. W trudnych czasach zaborów oraz wojennych, miłość do ojczyzny okazywana była poprzez udział w walce zbrojnej. Ze względu na naszą historię wiele osób wiąże patriotyzm wyłącznie z bezgranicznym oddaniem, poświęceniem zdrowia, a nawet życia. Dziś, gdy Polska jest niepodległa, taka bohaterska postawa straciła rację bytu i ustąpiła miejsce innym formom. Żyjemy w wolnym kraju, w którym miłość do niego można wyrażać poprzez udział w wyborach, referendach, szacunek do historii narodu, jego kultury i języka oraz pomoc drugiemu człowiekowi. Za postawę patriotyczną można uznać również wspieranie polskich firm poprzez kupowanie rodzimych produktów. W kontekście postawy godnej naśladowania pojawia się także przestrzeganie przepisów, tolerancja i integracja społeczna. Pamiętajmy, że założenie koszulki z godłem lub flagą narodową nie czyni z nas patriotów.
Jakie są współczesne formy wyrażania patriotyzmu?
Patriotyzm nie powinien być utożsamiany jedynie z walką o kraj i gotowością bronienia granic. Widoczny jest wzrost zainteresowania młodzieży tematem utożsamiania z ojczyzną poprzez noszenie odzieży i gadżetów z barwami narodowymi. Współczesny umiłowanie ojczyzny ma jednak różne oblicza. Ludzie manifestują patriotyzm codziennym życiu m.in. przez:
- Znajomość historii, tradycji i wartości narodowych;
- Poszanowanie narodowych symboli;
- Poznanie polskiej kultury, zwłaszcza tej regionalnej;
- Zaangażowanie w życie lokalnej społeczności;
- Przestrzeganie prawa i zasad współżycia społecznego;
- Wywiązywanie się z obywatelskich obowiązków, takich jak udział w wyborach;
- Godne reprezentowanie kraju poza jego granicami, np. w czasie wakacji;
- Uczciwe płacenie podatków;
- Codzienną życzliwość wobec innych.
Patriotyzm XXI wieku może również wymagać od nas poświęcenia i rezygnacji z własnej wygody. Współczesny bohater narodowy to osoba z umiejętnościami współpracy, otwarta, tolerancyjna, empatyczna, a przede wszystkim nie potrafi przejść obojętnie wobec osób, które potrzebują pomocy.
Cechy patrioty. Kim jest patriota XXI wieku?
Znalezienie odpowiedzi na pytanie: kim jest współczesny patriota, nie jest łatwym zadaniem. W czasach walk o niepodległość postawa była łatwa do określenia, poprzez udział w powstaniach, wojnie czy państwie podziemnym. W czasach pokoju powinna kojarzyć się z otwartością i zaangażowaniem w to, aby innym żyło się lepiej. Taki obraz pozwala odejść od nacjonalizmu i ksenofobii. Ważnym elementem w budowaniu postawy bohatera jest aktywność społeczna. Patriota XXI wieku to osoba pracowita, myśląca i niosąca bezinteresowną pomoc potrzebującym osobom. Dziś nie trzeba oddawać życia na polu walki, obywatelska postawa opiera się przede wszystkim na byciu dobrym człowiekiem, który wypełnia obowiązki względem kraju. Zaliczyć do nich można sumienne płacenie podatków, dbanie o pracowników czy także wzięcie odpowiedzialności za funkcjonowanie państwa poprzez udział w wyborach.
Dlaczego patriotyzm jest ważny?
Istotne jest, aby zrozumieć, w jaki sposób patriotyzm przyczynia się do naszej tożsamości narodowej. Poczucie solidarności i miłości do naszego kraju zbliżać ludzi. Jedność jest czymś, co pomaga nam jako obywatelom. Niezależnie od tego, czy łączymy się podczas pandemii COVID-19, czy wspieramy po klęsce żywiołowej. Patriotyzm stanowi część tego, co inspiruje nas do wyciągania pomocnej dłoni do tych, którzy jej potrzebują. Pomaga to całemu narodowi współpracować i przypomina nam, abyśmy pamiętali o wartościach naszego kraju, by pozostał zjednoczony.
Naucz się lepiej komunikować i słuchać innych osób. Zapisz się na:
Szkolenia otwarte z komunikacji
Przeczytaj na naszym blogu również:
- Komunikacja niewerbalna ważniejsza od słów
- Zasady skutecznej komunikacji. W jaki sposób efektywnie komunikować się w zespole?
- Aktywne słuchanie - na czym polega, zasady, techniki, najczęstsze błędy
