Nowelizacja przepisów kodeksu postępowania administracyjnego od 1 czerwca 2017 r.

 

Dnia 1 czerwca 2017 r. przewidywane jest wejście w życie nowych przepisów ustawy Kodeksu Postępowania Administracyjnego oraz niektórych innych ustaw z zakresu prawa administracyjnego.

Niniejsza ustawa przewiduje szereg zmian, które mają przeciwdziałać przewlekłości i formalizmowi procedur, a także ma za zadanie wpłynąć na zwiększenie zaufania do organów administracji publicznej oraz działania na korzyść stron postępowania. Poniżej zostaną przedstawione najbardziej istotne zmiany.

 

1. Zgodnie z projektem pojawią się nowe zasady postępowania administracyjnego:

  • Zasada przyjaznej interpretacji przepisów (in dubio pro libertata).

Zasada ta zakłada, że w przypadku wątpliwości wykładni normy prawnej w przedmiocie nałożenia na stronę obowiązku bądź ograniczenia lub odebrania stronie uprawnienia, wątpliwości te rozstrzyga się na korzyść strony, chyba że jest to sprzeczne z interesami drugiej strony lub osób trzecich;

  • Zasada bezstronności, proporcjonalności i równego traktowania.

Zgodnie z zasadą bezstronności organ administracji publicznej nie powinien kierować się, w zakresie swoich działań, jakimkolwiek interesem czy motywem pozaprawnym, które mogłyby powodować naruszenie interesu stron postępowania.

Na mocy zasady proporcjonalności, organ administracji publicznej, wykonując swoje kompetencje, powinien utrzymywać równowagę między niekorzystnymi skutkami decyzji dla jednostki a celami, które są realizowane tj. organ powinien tak podejmować decyzje, aby w najmniej uciążliwy
i nieuzasadniony dla jednostki sposób zrealizować wymagany cel.

Zasada równego traktowania natomiast oznacza, że wszystkie strony, które znajdują się
w takiej samej sytuacji powinny być traktowane w porównywalny sposób, bez jakichkolwiek przejawów dyskryminacji.

  • Zasada pewności prawa.

Zasada ta ma za zadanie zobowiązać organ administracji publicznej do kierowania się utrwaloną praktyką rozstrzygnięć w sprawach, które mają taki sam stan faktyczny i prawny.

  • Zasada współdziałania organów dla dobra postępowania.

W przypadkach, w których załatwienie sprawy wymaga współdziałania kilku organów, organy te powinny dążyć do najefektywniejszej współpracy. Zasada ta ma na celu przyspieszenie postępowania przy jednoczesnym efektywnym jego rozwiązaniu. Zasada ta łączy się z uprawnieniem organu, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska. Wówczas organ ten może zwołać posiedzenie, na którym wezwie współdziałające organy oraz strony postępowania celem spotkania i rozstrzygnięcia sprawy. Posiedzenie to organ może zwołać z urzędu oraz na wniosek.

  • Zasada polubownego rozstrzygnięcia kwestii spornych.

Dzięki tej zasadzie organ administracji publicznej nie tylko może, jak to było dotychczas, rozwiązywać sprawy na drodze ugody, ale wręcz został nałożony na niego obowiązek dążenia, na każdym etapie postępowania, w sytuacji jeżeli jest taka możliwość, do polubownego rozstrzygnięcia kwestii spornych. Nowościąjest także sposób rozwiązywania sporów. Dotychczas taka możliwość istniała wyłącznie na podstawie zawartej ugody między stronami.Owy projekt przewiduje dodatkowo przeprowadzenie mediacji i to nie tylko pomiędzy stronami postępowania, ale także między stroną postępowania a organem administracji publicznej. W przypadku mediacji projekt zawiera całą gamę wymogów i procedur z nią związanych. Ponadto zmieniła się także forma oraz warunki zawarcia ugody.

2. Zmiana dotyczy także kwestii dwuinstancyjności. Dotychczas każde postępowanie administracyjne było dwuinstancyjne. Projekt przewiduje jednak wyjątki od tej zasady wskazane w przepisach szczególnych.

3. Do znowelizowanej ustawy, ustawodawca wprowadził także definicję przewlekłości postępowania oraz bezczynności organu określając przy tym terminy, w ciągu których organ administracji publicznej powinien przeprowadzić swoje czynności. Ponadto została zmieniona procedura zaskarżenia w/w zachowań organu.

4. Ustawodawca w projekcie przewidział także uprawnienia pracowników organu prowadzącego postępowanie do poświadczenia za zgodność z oryginałem odpisów dokumentów.

5. Niniejsza ustawa przewiduje także doprecyzowanie terminów oraz sposobu ich obliczania.

6. Podobnie jak w zasadzie przyjaznej interpretacji przepisów - wątpliwości zaistniałe przy interpretacji przepisów organ rozstrzyga na korzyść strony, podobnie jest w przypadku kiedy wątpliwości dotyczą stanu faktycznego. Wówczas organ winien również rozpoznawać je na korzyść strony.

7. Zmiany widoczne są także w elementach jakie powinna zawierać decyzja administracyjna, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę.

8. Zmienił się także sposób doręczeń. W nowych przepisach organ administracji publicznej może dokonywać zawiadomień m.in. organów publicznych o decyzjach lub innych czynnościach za pomocą Biuletynu Informacji Publicznej. Ponadto organ będzie mógł zawiadomić strony w w/w sposób
o decyzjach i czynnościach, w przypadku jeżeli w postępowaniu będzie brało udział więcej niż 20 osób.

9. Celem przyspieszenia i uproszczenia postępowania ustawodawca wprowadził instytucję milczącego załatwienia spraw. Ma ono polegać na pewnego rodzaju fikcji pozytywnego załatwienia sprawy przez organ administracji publicznej tj. jeżeli organ w ustawowym terminie od doręczenia żądania strony nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie lub nie wniesie sprzeciwu uznaje się, iż uwzględnił żądanie strony. Instytucja ta jednak będzie miała zastosowanie jeżeli przepisy prawa materialnego będą tak stanowić.

10. Istotną zmianą jest także zmiana charakteru wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy z obligatoryjnego na fakultatywny. Dotychczas strona, aby móc wnieść skargę od decyzji wydanej w pierwszej instancji do sądu administracyjnego, musiała skierować do organu, który wydał w/w decyzję, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosek ten po zmianie przyjmie formę fakultatywną, dzięki czemu strona będzie mogła, jednak nie będzie to jej obowiązek, złożyć taki wniosek.

11. Kolejną przewidzianą w projekcie zmianą jest doprecyzowanie formy uwzględnienia skargi w trybie autokontroli. Obecne przepisy nie regulują wprost możliwych rozstrzygnięć.

12. Projekt doprecyzowuje także definicję ostateczności i prawomocności decyzji.

13. Kolejną zmianą jest wprowadzenie możliwości zrzeczenia się prawa do odwołania, które powoduje, iż decyzja staje się ostateczna i prawomocna.

14. Istotną zmianą jest niewątpliwie ograniczenie liczby zapadających w sprawach administracyjnych rozstrzygnięć kasatoryjnych, a także wymogi sprzeciwu od decyzji kasatoryjnej.

15. Zmianą odnosząca się bezpośrednio to skrócenia czasu trwania postępowania jest nowo wprowadzone postępowanie uproszczone. Maksymalny termin do załatwienia spraw w tym postępowaniu to 30 dni. W tym postępowaniu mają być rozpatrywane sprawy z natury proste, niewymagające prowadzenia pełnego postępowania dowodowego.

16. Ustawodawca wprowadził także administracyjną karę pieniężną, jej definicję, a także zasady jej nakładania, wymierzania oraz udzielania ulg w jej wykonaniu.

 

 

Łukasz Miętkowski - Adwokat, Trener AVENHANSEN® , Członek Izby Adokackiej w Krakowie.

Świadczy stałą obsługę prawną spółek kapitałowych działających na rynku polskim i niemieckim w zakresie prawa gospodarczego, cywilnego, karnego oraz karno – skarbowego związaną także z odpowiedzialnością cywilną i karną członków zarządów i rad nadzorczych spółek kapitałowych.

 

Zobacz kalendarz najbliższych szkoleń trenera »

Nowelizacja przepisów kodeksu postępowania administracyjnego od 1 czerwca 2017 r.
Oceny: 0 z 5 z 0 głosów