Tendencje zmian zachodzących w społeczeństwie

Panta rhei, głosi stara maksyma, mówiąca o tym, że wszystko jest zmienne i nietrwałe. Jeśli zaś jesteśmy skłonni wierzyć w tezę postawioną przez Heraklita, musimy również zdawać sobie sprawę, że jednostki stanowiące poszczególne społeczności i grupy, także ulegają przemianom oraz przeobrażeniom. Brzmi to dość racjonalnie kiedy weźmiemy pod uwagę fakt, że człowiek to taka istota, która wciąż dąży do ulepszeń i nieustannie zaprowadza w swoim życiu zmiany. Jeśli jeszcze dołączymy do tego czynniki zewnętrzne, to nietrudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że społeczeństwo nie jest tym, czym było chociażby dekadę temu. W związku z powyższym, warto zastanowić się czego konkretnie dotyczą największe przeobrażenia i jakich aspektów życia dotykają.


Dość znacząco na przykład, zmieniły się role jakie pełnimy w społeczeństwie. Fakt, że nasi rodzice doszli do określonej pozycji społecznej, nie oznacza, że ją po prostu odziedziczymy. Sami musimy dojść do konkretnego miejsca w grupie, ale nie jest to wcale zmiana na gorsze, ponieważ tym samym staliśmy się mniej konserwatywni, a bardziej elastyczni i otwarci na zmiany.


Wspomniane rozluźnienie spowodowało jednak pewne zagrożenie. W związku z tym, ze przestały nas obowiązywać sztywne normy i zasady, nie jest nigdzie powiedziane co nam przystoi a co nie, kwestia moralności, przestała być swoistym strażnikiem naszych zachowań i postaw. Obecnie, to opinia publiczna ale również prawo, kontrolują zachowania jednostki, wkraczając jedynie wówczas, gdy zaistnieje jakieś negatywne zachowanie czy działanie.


Istotna przemiana miała również miejsce w związku z samą jednostką. Kiedyś, człowiek dążył do stabilizacji, ustatkowania się, pracował zazwyczaj w jednej firmie do samej emerytury, wiedząc jak dokładnie będzie wyglądało jego życie za rok, czy za dwa. Obecnie, przejawiamy wysoką potrzebę rozwoju, udoskonalania poziomu naszego życia. Nic nie wydaje się być niemożliwym, nie boimy się ryzykować. Na porządku dziennym jest kilkukrotna zmiana pracy, przebranżowienie, czy też pozyskiwanie zupełnie nowych umiejętności czy kwalifikacji. Ponadto, coraz więcej młodych osób nie decyduje się na założenie rodziny, bądź odwleka to na późniejsze lata, całą uwagę skupiając na rozwoju własnym, karierze i czerpaniu przyjemności z życia. Kiedyś, taka postawa uznana byłaby za niemoralną i nieakceptowaną przez resztę społeczeństwa, dziś natomiast nikogo nie gorszy taki sposób na życie.


Kolejnym, zauważalnym aspektem jest fakt, że dla każdej z jednostek, życie stało się bardziej wymagające. W dobie rozwijającej się technologii i nauki jesteśmy wręcz zobligowani do nadążania za nowościami, które jak grzyby po deszczu pojawiają się każdego dnia. Niezależnie od wieku poszczególnej osoby, musimy radzić sobie z  korzystaniem z telefonu, wiedzieć chociażby do czego służy komputer, czy MP3.  Dlaczego taka wiedza jest istotna, ponieważ coraz więcej instytucji publicznych proponuje wykonywanie swoich usług właśnie przez sprzęty multimedialne: wysyłanie PIT-ów przez Internet, kupowanie biletów autobusowych przez telefony komórkowe, drukowanie biletów w kolejce na poczcie, i oczywiście płatności kartami płatniczymi, czy też przelewy bankowe. Przykłady można by mnożyć dalej, ale wydaje się, że te wymienione wystarczą, aby zrozumieć istotę nadążania za nowinkami technicznymi.


Dość mocno zarysowała się jeszcze jedna zmiana, otóż z biegiem lat, staliśmy się społeczeństwem racjonalnym i praktycznym. Jeśli pragniemy do czegoś dojść czy coś osiągnąć, nie zostawiamy tego samemu przypadkowi. Staramy się natomiast za pomocą optymalnych narzędzi, jak najefektywniej dotrzeć do zamierzonego stanu. Bez większych ceregieli i niepotrzebnych dywagacji, zdajemy sobie sprawę, jakie konkretnie ruchy należy przedsięwziąć aby w niedługim czasie cieszyć się z efektów naszych działań. Niegdyś, natomiast poruszaliśmy się często trochę po omacku, pracując dla zasady i nie do końca wierząc bądź chociażby zastanawiając się, czy postawione przez nas kroki doprowadzą nas do celu. Takie działania stanowiły część rutyny i tradycji, z którą nie wypadało dyskutować.


Ostatni z obrazów, jaki przychodzi na myśl, jest za pewne formalizacja stosunków społecznych. Jeszcze jakiś czas temu, byliśmy przede wszystkim uwikłani w więzi osobiste, wokół których toczyło się całe nasze życie. Obecnie, sytuacja uległa diametralnej zmianie, w związku z licznymi rolami, jakie przychodzi nam pełnić jesteśmy otoczeni licznymi formalnymi regułami współuczestniczenia w grupach, nad którymi czuwa prawo, zaś interakcje z innymi ludźmi, stały się jedynie częścią większej machiny, w której przebywamy.


Oczywiście można się zastanawiać, czy obserwowalne zmiany są tymi na lepsze, ale niezależnie od naszej opinii, warto pamiętać, że przeobrażenia są związane z jednym, aczkolwiek dość istotnym czynnikiem. Są one odpowiedzią na potrzeby poszczególnych jednostek, które dlatego dążą do przemian i usprawnień, ponieważ nie zadawala ich zastana rzeczywistość.

 

 


 

 

Powrót do strony z artykułami

 

 


 

Tendencje zmian zachodzących w społeczeństwie
Oceny: 3 z 5 z 61 głosów