Z początkiem 2010 roku w przepisach kodeksu pracy pojawiły się ważne regulacje, które przede wszystkim koncentrują się na ochronie praw rodzicielskich pracowników. Wprowadzone zmiany w znacznym stopniu wydłużają urlopy macierzyńskie a także tworzą nowy rodzaj urlopu dla ojców – pracowników.
Istotną zmianą jest wprowadzenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego. W tym przypadku oprócz podstawowego urlopu pracownicy będą mogli skorzystać z dobrowolnych, dodatkowych tygodniu urlopu macierzyńskiego. Ponadto przewidziano, iż w 2010 i w 2011 roku dodatkowy urlop ma wynosić do 2 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie) oraz do 3 tygodni, w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. W kolejnych latach dodatkowy urlop przysługiwał będzie w wymiarze do 3 tygodni, w przypadku urodzenia jednego dziecka oraz do 6 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie. Następnie w roku 2014 dodatkowy urlop wynosić będzie 6 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy porodzie lub 8 tygodni, w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka.
Kodeks pracy przewiduje, że urlop ten ma charakter fakultatywny. Z dodatkowego urlopu może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Pracujący ojciec może przejść na urlop dodatkowy zarówno wtedy, gdy matka dziecka po 14 tygodniach urlopu podstawowego wróci do pracy, jak i wtedy, gdy wykorzysta cały przysługujący jej urlop podstawowy. W przypadku wykorzystania całego urlopu podstawowego, ojciec dziecka, składając wniosek, powinien w nim wskazać termin zakończenia urlopu przez matkę. Pracodawca nie ma prawa odmówić udzielenia dodatkowego urlopu.
Dobrym rozwiązaniem - korzystnym dla pracownika jest możliwość podjęcia pracy w czasie korzystania z dodatkowego urlopu. Praca ta nie może jednak przekraczać połowy etatu oraz można ją podjąć tylko u dotychczasowego pracodawcy. Podjęcie pracy nastąpi na wniosek pracownika, złożony pracodawcy w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem jej wykonywania. Ważne jest, iż we wniosku tym trzeba wskazać wymiar czasu pracy oraz okres, w jakim będzie się łączyło pracę z urlopem.
Kolejnym rozwiązaniem jest wprowadzenie urlopu ojcowskiego. Ustawodawca przewidział, iż w latach 2010-2011 urlop dla taty będzie przysługiwał w wymiarze 1 tygodnia, natomiast od 2012 pracownik będzie mógł wykorzystać urlop w wymiarze do 2 tygodni. Zgodnie z obowiązującymi zmianami ustawy kodeks pracy, ojciec będzie mógł skorzystać z tego urlopu do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy życia. Urlop ten jest dostępny dla tych, którym dzieci urodziły się po 7 stycznia 2009 r. Dzieci urodzone przed wskazaną datą, ukończą 12 miesięcy zanim ojciec dziecka będzie mógł wykorzystać pełny tydzień urlopu.
Urlop ojcowski nie jest obowiązkowy, dlatego pracodawca udziela go tylko na pisemny wniosek pracownika, złożony na co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Co najważniejsze dla pracownika pracodawca nie ma prawa odmówić udzielenia urlopu pracującemu ojcu.
Zmiany te wynikają z następujących przyczyn. Po pierwsze zmierzają do uwzględnienia w przepisach Kodeksu pracy, dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem – konsekwencji zmian obowiązujących od dnia 18 stycznia 2009 r., wprowadzonych przepisami ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz. U. Nr 223, poz. 1460). Po drugie uwzględniają postulat Rzecznika Praw Dziecka i Rzecznika Praw Obywatelskich, aby pracowników korzystających z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, objąć w tym czasie szczególną ochroną stosunku pracy w zakresie, w jakim z takiej ochrony korzystają pracownicy przebywający na urlopie macierzyńskim. Po trzecie zmierza do maksymalnego ujednolicenia standardów ochronnych stosowanych do pracowników, korzystających z urlopu macierzyńskiego (podstawowego i dodatkowego), pracowników korzystających z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (podstawowego i dodatkowego) oraz pracowników korzystających z urlopu ojcowskiego – w celu uniknięcia zarzutu dyskryminacji w stosunkach pracy w zakresie uprawnień związanych z rodzicielstwem.
Zmiany te oczywiście ocenić należy jako korzystne dla pracowników. Ich wpływ na relacje rodzinne jest pozytywny i umożliwia poświecenie czasu opiece nad dzieckiem zarówno matce (w rozszerzonym wymiarze) jak i ojcu.
Nowelizacja ta została uchwalona przez Sejm w dniu 6 grudnia 2008r. w ustawie o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych. Została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 237, poz. 1645.
Zgodnie z treścią art. 180 § 1 Kodeksu pracy – pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Zapraszam na szkolenia
Sprawdź teraz naszą ofertę
